آخرین شعر لورکا
برخی منابع گفته اند که فدریکو گارسیا لورکا ، پیش از آن که فاشیست ها به جوخه آتش بسپارندش، رو به آنان این چند خط شعر را با صدای بلند  خوانده است :

انسان بدون آزادی چیست؟

آه ماریانا به من بگو

به من بگو چگونه می توانم دوستت بدارم

اگر که آزاد نباشم ، به من بگو
چگونه دلم را پیشکش تو کنم
اگر که از آن من نباشد.

ترجمه ی عادل بیابانگرد جوان